Bu değerlendirme yapılırken iki amaç güdülür
* Öğrencilerin belli bir kurs, ders yada ünitenin önkoşulu niteliğindeki “giriş davranışlarına” sahip olma derecesini belirlemek.
* İlgili kursun geliştirmeyi düşündüğü davranışlardan öğrencilerce önceden edinilenlerin olup olmadığını belirlemek.
Bu belirlemeler sonunda öğretimin başlangıç noktası belirlenir ve eğitim öğrenci düzeyine göre ayarlanır.
Tanılayıcı değerlendirme öğrencilerin programa başlamadan önce ön koşul niteliğindeki bilişsel davranış, duyuşsal özellik ve devinişsel becerilerini tanımlamak için yapılır.
Yerleştirmeye yönelik değerlendirme ise öğrencileri eğitimsel açıdan gruplama sorunuyla ilgilenir.
Örn: Öğrencilerin belli üniversitelere, bir üniversitenin değişik fakültelerine yada bir fakültenin farklı bölümlerine yerleştirilmeleri, onların bu öğretim kurumlarında başarılı olmak için gerekli olduğu düşünülen giriş davranışlarına sahip oluş derecelerine göre yapılır. Bu anlamda yerleştirme YORDAMA ile yakından ilgilidir.
Bu değerlendirmede kullanılan ölçme araçları şunlardır: Yetenek testi, tanıma testi, yerleştirme testi, muafiyet testi, seviye tespit sınavı, hazırbulunuşluk testi,
NOT: Hazırbulunuşluk testi, önkoşul bilgileri ölçme amacıyla yapılır. Seçme testi ise bireylerin belli özelliklere sahip olma düzeylerini değerlendirme amacıyla yapılır.
ÖRN: Sınıfta İngilizcesi en iyi olan beş kişiyi belirlemek (BAĞIL)
ÖRN: Eğitim Fakültesine girecek olan öğrencileri ÖSS ile belirlemek