Vızıltı (Fısıltı) Grupları Þ Kısa süre içinde öğrenciler oturdukları yerde gruplara bölünür. Öğretmen soru sorar, sorun gruplar tarafından fısıldanarak tartışıldıktan sonra görüşler yazılır ve öğretmene temsilci tarafından sunulur. Böylece öğrencilerin derse katkıları sağlanmış olur.
Vızıltı grupları çeşitli şekillerde oluşturulur: Þ ÖRNEK Þ Vızıltı 22’de iki öğrenci bir konu üzerinde 2’şer dakika konuşur, Vızıltı 33’te üç öğrenci bir konu üzerinde 3’er dakika konuşur. Vızıltı 66’da ise 6 öğrenci aynı konu üzerinde 6 şar dakika konuşmaktadır.
Vızıltı gruplarında önemli olan belli bir öğrencinin belli bir süre bir konu üzerinde tartışması ve sonunda varılan kararların açıklanmasıdır.
Bu tür grup tartışması 4 ile 36 dakika arasında sürebileceği için vızıltı gruplarına kısa süreli tartışma grupları da denilmektedir.
→ Beyin Fırtınası (Fikir Taraması) Þ Kısa süreli tartışma grupları türünden olan fikir taramasında 4-9 kişiden oluşan gruplarda, belli bir konu üzerinde 5-10 dakika konuşulur. Burada amaçlanan grup üyelerinin konu ile ilgili değişik fikir ve bakış açıları üretebilmesidir. Burada önemli olan husus “yaratıcı düşünce ve soruna değişik çözümler” getirilmesidir. Bu yöntemin bir diğer amacı öğrencilerin problem çözme yeteneklerini, karar verme süreçlerini ve hayal güçlerini geliştirmektir. Çok sayıda fikir üretilir.
Beyin fırtınası belli bir sorun veya konu ile ilgili değişik görüşler elde etmek için kullanılmaktadır. Katılanlara bir sorun verip onlardan ne kadar olursa olsun akıllarına gelen çözümleri tartışmaları istenmektedir. Öğrencilerin ilginç olan veya bilinmeyen önerileri ihmal edilmek yerine teşvik edilmekte ve bu öneriler analiz ve senteze tabi tutularak değerlendirilmektedir.
Bir soruna çözüm bulmak amacıyla bireylerin ELEŞTİRİYE YER VERMEYEN bir ortamda düşüncelerini açıkladıkları, orijinal fikirlerin üretimini sağlamayı hedefleyen öğretim tekniği BEYİN FIRTINASIDIR. Bu teknik hayal yoluyla öğrenmeye imkan veren bir öğretim tekniğidir.
Beyin fırtınası uzun yıllar işadamlarının belirli bir konuda fırtına hızı ile yaratıcı fikirleri ortaya koymak için başvurdukları bir tekniktir. Farklı cevap isteyen konularda başarıyla uygulanır. Bu teknikte söylenenlerin kalitesinden çok SAYISI önemlidir. Bu teknikle öğrenciler uyuşukluktan kurtarılır, yaratıcı fikirlerin, aniden akla gelen görüşlerin ortaya çıkması sağlanır. Bu tekniğe BULUŞ FIRTINASI da denmektedir.
ÖRNEK─ 2001 KMS Þ Amacı kısa sürede çok sayıda fikir üretmek, sorunlara çözüm getirmek ve yaratıcılığı geliştirmek olan etkinlik aşağıdakilerden hangisidir ?
A) Problem çözme
• B) Beyin Fırtınası
C) Tartışma
D) Gösteri
E) Grupla öğretim
ÖRNEK─ 2002 KPSS Þ Aşağıdakilerden hangisi; öğretim tekniği olarak da kullanılan beyin fırtınasının başarıya ulaşmasını engeller ?
A) Düşüncelerin üretilmesi ve geliştirilmesine önem verilmesi,
• B) Düşüncelerde sadece niceliğe önem verilmesi,
C) Özendirici bir ortam oluşturarak katılımcıların serbest konuşabilmelerinin sağlanması,
D) Düşüncelerin ifadesi sırasında eleştirinin önlenmesi, değerlendirmenin sonraya bırakılması,
E) Düşüncelerin ifadesinde bireylerin yönlendirilmesi, görüşlerin düzenlenmesi,
ÖRNEK─ 2003 KPSS Þ Öğretme-öğrenme sürecinde eleştirici ve yargılama olmaksızın bir konu üzerindeki düşüncelerin yüksek sesle dile getirilmesi esasına dayanır. Yaratıcı düşünmeyi geliştirmeye ve seçenek üretmeye yöneliktir.
Yukarıda sözü edilen öğretim tekniği aşağıdakilerden hangisidir ?
A) Problem Çözme,
B) Tartışma,
C) Soru-Cevap
D) Rol Yapma
• E) Beyin Fırtınası,
ÖRNEK─ 2004 KPSS Þ Beyin fırtınasının etkili olabilmesi için aşağıdakilerden hangisi yapılmaz ?
• A) Fikirler eleştirilir,
B) Belirli bir zaman belirlenir,
C) Az zamanda çok karar alınır,
D) Çeşitli fikirler öne sürülür,
E) Belli bir amaca yöneliktir,
→ 6 Düşünce Şapkası Þ Dersi ölü noktadan kurtarma, öğrencinin yaratıcılığını ve düşünce gücünü geliştirme amacıyla yaygın olarak kullanılan bir yöntemde 6 düşünce şapkası yöntemidir.
Bu yöntemin özelliği öğrencilerin bir problemi çözme konusundaki düşünce ve önerilerini şapkaların rengine göre şekillendirmeleridir.
ÖRNEK →
· Beyaz Şapka Þ Açık, tarafsız bilgileri,
· Kırmızı Şapka Þ Duygusal tepkileri,
· Siyah Şapka Þ Tehlikeleri, kötümser tepkileri,
· Sarı Şapka Þ Avantajları, faydaları, iyimserliği,
· Yeşil Şapka Þ Yaratıcı düşünceyi
· Mavi Şapka Þ Sonuçları, çözümleri içerir,
Bu yöntemi uygulayacak olan öğretmen öğrencilerine kartondan yapılmış şapkalar dağıtarak bu yöntemi kullanabileceği gibi diğer yöntemlerle birlikte de kullanılabilmektedir.
→ Philips 66 Tekniği Þ 6 öğrenciden oluşan Philips 66 tartışma grubu P. Michigan tarafından geliştirilmiştir. Öğrencilerin üst düzey tartışma becerilerini gerektirmeyen bu teknik grup üyelerini çok hızlı bir şekilde aktif hale getirmektedir.
Bu teknikte sınıf altışar kişiden oluşmuş gruplara ayrılır. Daha sonra grup bir dakika içinde sekreter yada lider tarafından toplanır. Bir dakika sonra problem veya sorun hakkında net bir açıklama yapılır. Böylece tartışmaya katılan bireyler sadece özel soruları cevaplamak için altı dakika kendi görüşlerini sunarlar. Tartışma bittikten sonra öğretmen isterse grubun konusu hakkında öğrencilere sorular sorabilir.
→ Günlük Konuşma Þ Önceden düşünülüp tasarlanmadan yapılan konuşmadır. Çoğu kez kullanılmaz. Öğrencinin “ilgili problemlerin çözümünü anlayamadım, bir kez daha anlatır mısınız?” dediği zaman öğretmenin öğrenciye hatırlatmak için kısa ve öz örnekleri sunması, konuyu anlatması, günlük konuşmaya girebilir.
→ Yansıtma Tekniği Þ Gerçek yaşam koşullarına benzeyen bir yöntemle sosyal ve kişisel sorunların hiçbir kısıtlamaya yer verilmeden, özgürlük içinde ifade edilmesine uygun bir tekniktir.
Bu tekniğin uygulanışı sırasında resim gösterilerek bu resmi yorumlamaları yazılı veya sözlü olarak ifade etmeleri sağlanabilir. Belirli kelimeler gösterilerek bu kelime size ne hatırlatıyor şeklinde sorulabilir. Eksik cümleler verilerek cümlenin tamamlanması istenebilir. Veya yarım bırakılan bir film, hikaye tamamlatılabilir. Bu teknik dersin girişinde kullanılabileceği gibi problem çözme, değerlendirme amacıyla da kullanılabilir
TARTIŞMA YÖNTEMİNİN FAYDALARI
- Demokratik bir yöntemdir.
- Öğrenciler tartışarak öğrenir.
- Öğrencilerde konuşma, soru sorma, sorulan soruları hemen cevaplama gibi yetenekleri geliştirir.
- Grup içinde aidiyet duygusu geliştirilir, öğrenciler daha iyi ilişkiler kurar, birbirlerini daha yakın hissederler.
- Öğrenciler kendi düşünce ve görüşlerini açıkça ortaya koyma imkanına kavuşur, diğerlerinin düşünce ve görüşlerini öğrenirler.
- Diğer öğrencilerin kendi görüşleri üzerindeki değerlendirmelerini öğrenirler.
- Belli bir soruna tek başlarına getirebilecekleri çözümlerden çok daha farklı çözümlerin olduğunu görürler,
- Serbest, akıcı bir tartışma ortamında olmak öğrencileri her zaman rahatlatır ve iyi tutumlar geliştirmelerine neden olur.
- Öğrenciler kendi kendilerini disipline etmeyi öğrenirler,
- Bu yöntemde öğretmen, öğrencilerini daha iyi tanıma imkanına kavuşur. Grup içinde öğrencilerin davranışlarını gözlemek onların zihinsel, sosyal ve psikolojik gelişimleri hakkında fikir verir.
TARTIŞMA YÖNTEMİNİN SINIRLILIKLARI
- Zaman gerektirir,
- Konuşmaları konu üzerinde tutmak oldukça zordur, kolayca amacından saptırılabilir.
- İyi disipline edilmiş bir sınıf gerektirir, konuşmalar ilerledikçe sınıfta sessizliği sağlamak çoğu kez zorlaşır.
- Bazı konuşmalar çok uzayabilir ve anlamsızlaşabilir,
- Grup liderliği oldukça zordur,
- Bazı öğrenciler bu tür etkinliklere kesinlikle katılmak istemezler,
- Yine bazı öğrenciler kolaylıkla kendini kontrol edemez duruma gelebilir bu yöntem örneğin kolayca sinirlenen öğrenciler için uygun bir yöntem değildir.
- Grup tartışmalarını sonuçlandırmak güç olabilir,
- Toplantı başkanlığı özel bir hazırlık titiz bir uygulama gerektirir,
- Çok kalabalık sınıflarda uygulanamaz.
→ GÜDÜMLÜ TARTIŞMA Þ Öğrencilerin hedef davranışları kazanmaları için yaşantı ve görüşlerini paylaştıkları, öğretmenin gözetiminde yapılan grup kontrol sürecidir. Serbest tartışmada öğrenciler akıllarına geleni söyleyebilirler. Güdümlü tartışma yönteminde öğretmen dersi, hedef davranışları gerçekleştirecek biçimde dikkatlice planlamalıdır. Soru ve yanıtlara, öğrenciler etkin bir biçimde katılmalı, öğretmen ise, genellikle yol gösterici bir görev üstlenmelidir. Öğrenciler, birbirlerinin düşünce, yaşantı ve görüşlerini paylaşmalı, hedef davranışları kazanmaları için yüreklendirilmelidirler.
NOT Þ Güdümlü tartışma yöntemi; buluş yolu stratejisiyle yakından ilgilidir. Bu yöntemde; büyük grup tartışması, küçük grup tartışması, çember, zıt panel, münazara,, açık oturum vb. teknikler kullanılabilir.
10 . BENZETİM (SİMÜLASYON) YÖNTEMİ
Askerlerin harp oyunlarıyla; pilotların uçak modelleriyle, şoför adaylarının özel pistlerde yetiştirilmelerinin ortak bir yanı vardır. Bu ortak yan: öğrencinin gerçek durumun bir benzeri üzerinde eğitilmeye çalışılmasıdır. Bu durumda aslının yerine yapayı konmaktadır. İşte bu tür yetiştirmeye benzetişim yöntemiyle yetiştirme denmektedir.
Günümüzde bu teknik hemen hemen her alanda ve yaygın olarak kullanılmaktadır. Esas kullanım yerlerinden biri de uçuş personelinin eğitimidir. Özellikle yeni uçak modelleri geliştirildikçe uçuş personeli o modelle uçmadan önce yerde bu modelin yeniliklerine alışır ve ustalık kazanır. Astronotların yetiştirilmesinde de kullanılır.
Bu yöntemin değişik bir uygulama biçimine de tıpta rastlanmaktadır. Tıp öğrencileri alanlarına ilişkin pek çok bilgi ve beceriyi kadavralar üzerinde öğrenmektedirler.
Görüldüğü gibi benzetişim tekniği hemen hemen her alanda etkinlikle kullanılabilmektedir. Özellikle öğrenciyi gerçek ortamda, gerçek araçlarla yetiştirmenin güç, tehlikeli ve maliyetinin fazla olduğu durumlarda gerçeğin bir modeli üzerinde yetiştirme en etkin yoldur. Böylece savurganlığın ve olabilecek kazaların önüne geçilmiş olmaktadır. Daha önemlisi öğrenci rahat bir ortamda gerçek durumun baskısı olmaksızın öğrenmektedir.
Benzetişim tekniğinin etkinlikle uygulanabilmesi için öğrencilere esas amacın açıklıkla anlatılması gerekmektedir. Aksi takdirde yapay bir ortamda modeller üzerinde çalışmak öğrencilere bir oyun gibi gelebilir ve dikkat etmeleri gereken hususlara dikkat etmeyebilirler. Temel ilke ve kuralların öğrenilmesi için öğretmenin sık sık hatırlatma yapması gerekmektedir. Benzetişim tekniğinin uygulandığı bir eğitsel etkinliğin sonunda mutlaka bir özet ve genel değerlendirmenin yapılması gerekmektedir.
Faydaları Þ
- İlgi çekicidir, öğrenme arzusu yaratır,
- Öğrenciler araçlara ve yeniliklere alışırlar, ustalık kazanırlar,
- Kazalar, harcamalar en aza indirgenir,
- Başarı ve başarısızlık çabucak anlaşılır,
- Bu yöntemle öğrenciler problem çözerek problem çözmeyi; karar vermeyi ve etkinlikte bulunarak etkinliği öğrenirler.
Sınırlılıkları Þ
- Gerçek durumun tıpatıp aynısını yaratmak bazen zor olabilir,
- Yapaydır ve genellikle basite indirgenmiştir,
- Gerçekte, yapayında karşılaşılmayan durumlarla karşılaşmak mümkündür.
- Karışık modeller öğrencilerin akıllarını karıştırabilir, basit modellerde canlarını sıkabilir.