Beylikten Devlete Osmanlı konumuzda Osmanlının kuruluş dönemini inceleyeceğiz. Bir önceki konumuzda Taşra Yönetimi, Osmanlı Devleti Enler ve İlklerini inceledik. Kpss sorularında Osmanlı devleti ile ilgili genelde kültür ve medeniyeti konusundan soru çıkmakla beraber Osmanlı padişahları ve yönetim şekilleri de soru olarak az da olsa karşımıza çıkmaktadır. Şimdi Beylikten Devlete Osmanlı konusunu işleyelim.

Beylikten Devlete Osmanlı (1300-1453)

Dönem Padişahları

 

  • Osman Bey
  • Orhan Bey
  • I. Murat ( Hüdavendigar)
  • I. Beyazit ( Yıldırım)
  • Fetret Devri
  • I. Mehmet Çelebi
  • II. Murat

Osmanlı devletini kuranlar Oğuzların Bozok koluna bağlı Kayı boyudur. Osmanlı devleti yıkılmakta olan güçsüz Bizans ve Anadolu Selçuklu devletlerinin arasında kurulmuştur.

Kurulduğu coğrafyanın genişlemeye uygun olması,Diğer beylikler ve devletler iyi geçinmesi,Anadolu ve Balkanlardaki siyasi birliğin olmaması,Fethedilen yerlerdeki hoşgörülü yönetim,Avrupada olan yüzyıl savaşlarıPadişahların kabiliyet ve ileri görüşlü olmasıCihad ve gaza düşüncesi  Osmanlının büyümesini kolaylaşmıştır.

Osmanlı Devleti;

Bir hanedanın en uzun hüküm sürdüğü devlettir. Ümmetçi bir anlayışa sahiptir. I. Selim’den itibaren Halifelik unvanına sahip olmuştur. Ve Anadolu’da Türk birliğini kesin olarak sağlamıştır.

Osman Bey Dönemi (1299-1326)

Osmanlı devletinin kurucusudur. Aşireti beylik haline getirmiştir. Bizans ile birçok savaş yapmış fakat İlhanlı ve Selçuklu devletleri ile iyi ilişkiler kurmuştur.

İlk Osmanlı parasını bastırmıştır.

Orhan Bey Dönemi (1326-1362)

Bursayı Bizans’tan alıp başkent yapmış ve Çimpe kalesini alarak Rumeli’deki ilk toprağı almıştır. Karesioğulları alınarak Türk donanması oluşturulmuştur. Ankara Ahilerden alınmıştır.

İlk düzenli ordu, ilk donanma, İlk Osmanlı Medresesi (İznik,1331) , ilk divan teşkilatı, vezirlik kurumu kurulmuştur. 

I. Murat Dönemi (1362-1389)

Bulgarlardan alınan Edirne başkent yapılmıştır. “Devlet hükümdar ve oğullarının malıdır” anlayışı getirilmiştir.

Pençik sistemi, yeniçeri ocağı, acemioğlanlar ocağı, defterdarlık, Rumeli Beylerbeyliği oluşturulmuştur. 

Karamanoğulları ile akrabalık, Germiyanoğulları ile çeyiz yoluyla toprak alma, Hamitoğullarından ise toprak satın alma gelişmeleri olmuştur.

I. Beyazid Dönemi (1389-1402)

İstanbul’u 4 defa kuşatıp alamamıştır. Niğbolu savaşında haçlıları bozguna uğratmış ve Sultan-ı İklim-i Rum unvanı verilmiştir. Birçok beyliğe son vererek Anadolu Türk birliğini sağlamıştır. 1402 Ankara savaşında Timur’a  yenilmiş ve esir düşmüştür. Osmanlı devleti Fetret devrine girerek yıkılma tehlikesi geçirmiştir.

İlk cülus bahşişi, Anadolu Hisarı, Anadolu Beylerbeyliği, Gelibolu tersanesi gibi kurum ve uygulamalar başlamıştır.

I. Mehmet Dönemi (1413-1421)

Fetret devrine son vererek merkezi otoriteyi yeniden sağlamıştır. Bu sebeple ikinci kurucu unvanı ile anılır. Venedik ile yapılan ilk deniz savaşı kaybedildi. Artan asker ihtiyacını karşılamak için devşirme sistemini getirmiştir.

II. Murat Dönemi (1421-1451)

İstanbul kuşatılmış alınamamıştır. Macarlar ile Edirne- Segedin antlaşması imzalanmıştır. Bu antlaşmadan sonra tahtı küçük yaştaki oğlu Mehmet’e bırakmıştır. Varna savaşında yeniden tahta geçmiş ve haçlı ordularını yenilgiye uğratmıştır. Ayrıca II. Kosova savaşını da kazanarak Osmanlının Balkanlara kesin olarak yerleştiğini kanıtlamıştır.

Devşirmeler için Enderun mektebi bu dönemde kurulmuştur.

Kpss genel kültür tarih dersi Beylikten Devlete Osmanlı konusunu işledik. Bir sonraki genel kültür tarih konumuz İstanbul’un Fethi 1453 olacaktır.

 

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir